Mặc dù diện tích đất do các quỹ đầu tư nắm giữ chỉ là một phần nhỏ nhưng tốc độ mua vào của các công ty đầu tư như Manulife Investment Management và Nuveen đã tăng rất nhanh.
Theo hãng tin Reuters, các quỹ đầu tư đã trở thành những bên nhiệt tình mua vào đất nông nghiệp tại Mỹ và tích lũy tới hơn một triệu mẫu Anh (hơn 404.000ha), khi họ tìm cách phòng ngừa lạm phát và hưởng lợi từ nhu cầu thực phẩm ngày càng tăng trên toàn cầu.
Theo các cuộc nghiên cứu, phỏng vấn của Reuters, mặc dù diện tích do các quỹ này nắm giữ chỉ là một phần nhỏ trong gần 900 triệu mẫu đất nông nghiệp tại Mỹ, nhưng tốc độ mua vào của các công ty đầu tư như Manulife Investment Management và Nuveen đã tăng rất nhanh.
Đà tăng bắt đầu từ khi cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008 đã thúc đẩy các công ty tìm kiếm phương tiện đầu tư mới.
Theo chỉ số đất nông nghiệp hàng quý do Hội đồng Ủy thác Đầu tư Bất động sản Quốc gia (NCREIF) tổng hợp, số đất đai thuộc sở hữu của bảy công ty đầu tư nhiều nhất vào đất nông nghiệp tại Mỹ đã tăng 231% trong giai đoạn từ năm 2008 đến quý 2/2023. Giá trị số đất đai đó đã tăng hơn 800% lên khoảng 16,2 tỷ USD trong cùng giai đoạn.
Còn theo dữ liệu từ Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA), tốc độ mua vào đất nông nghiệp của các công ty đầu tư cũng đang vượt xa các tổ chức nước ngoài.
Số liệu gần đây nhất của USDA cho thấy từ năm 2010 đến năm 2021, số mẫu đất thuộc sở hữu của các tổ chức nước ngoài đã tăng 64% lên khoảng 40,8 triệu mẫu Anh. Giá trị của số đất đó cũng chỉ tăng gấp đôi lên khoảng 72,5 tỷ USD.
NCREIF không báo cáo diện tích thuộc sở hữu của các công ty đầu tư. Nhưng một đánh giá độc lập của Reuters dựa trên các số liệu, hồ sơ công khai cùng các cuộc phỏng vấn với giám đốc điều hành của sáu trên bảy công ty được đưa vào chỉ số của NCREIF cho thấy họ tổng cộng sở hữu khoảng 1,65 triệu mẫu đất nông nghiệp tại Mỹ.
Ông Paul Schadegg, một quản lý cấp cao tại Công ty Quản lý Trang trại Farmers National Company, cho biết việc các nhà đầu tư tham gia vào thị trường đất nông nghiệp có thể đẩy giá đất lên cao.
Với độ tuổi trung bình của nông dân ngày càng tăng, chi phí đất đai cao là một trở ngại đối với những người nông dân trẻ tuổi và mới bắt đầu tham gia ngành này.
Theo USDA, giá trung bình của một mẫu đất trồng trọt đạt mức kỷ lục 5.460 USD vào năm 2023, tăng từ mức 2.700 USD của hồi năm 2010. Lỹ do là giá hàng hóa cao và nhu cầu mạnh mẽ, bên cạnh nhiều yếu tố khác.
Các công ty đầu tư cho biết họ mua đất nông nghiệp vì nó có khả năng chống chịu lạm phát, mang lại lợi nhuận ổn định thông qua việc cho thuê đất và hạn chế rủi ro sụt giảm. Đây đều là những đặc điểm hấp dẫn sau khi cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008 đã thúc đẩy các nhà đầu tư đa dạng hóa danh mục đầu tư.
Ông David Gladstone, Giám đốc Điều hành của Quỹ tín thác Đầu tư Bất động sản Gladstone Land, cho biết đất nông nghiệp là một “tài sản cứng” giống như vàng. Gladstone Land đang sở hữu 116.000 mẫu đất nông nghiệp.
Theo số liệu hồi tháng Tám từ Gladstone, Chỉ số đất nông nghiệp NCREIF đạt lợi nhuận trung bình hàng năm là 11,4% trong 25 năm qua. Con số này cao hơn so với mức 9,3% của chỉ số S&P 500.
Đất nông nghiệp cũng mang lại tiềm năng tăng trưởng lâu dài, do nhu cầu lương thực tăng lên trên toàn cầu. Liên hợp quốc từng dự báo thế giới sẽ cần thêm 60% lương thực vào năm 2050 do tăng trưởng dân số.
Giữa bối cảnh như vậy, các nhà hoạch định chính sách Mỹ đang xem xét thắt chặt các quy định hướng dẫn về hoạt động thu mua đất nông nghiệp trong quá trình xem xét lại 5 năm 1 lần đối với luật trang trại. Quốc hội Mỹ đã dự định thông qua luật trong năm nay, nhưng có thể sẽ bị đẩy sang năm sau do những bế tắc chính trị.
Một dự luật được Thượng nghị sỹ Cory Booker, thành viên của Ủy ban Nông nghiệp Thượng viện, đưa ra vào tháng Bảy sẽ hạn chế các quỹ đầu tư thu mua và cho thuê đất nông nghiệp.
Dự luật cũng cấm các nhà đầu tư là doanh nghiệp lớn sử dụng các chương trình hỗ trợ trang trại của USDA như bảo hiểm mùa màng và trợ cấp hàng hóa.
Chính những chương trình này làm tăng thêm sức hấp dẫn của việc đầu tư vào đất nông nghiệp vì chúng hạn chế rủi ro. Dự luật đã nhận được sự tán thành của 70 hội nhóm trang trại và nông nghiệp tại Mỹ./.
