Tại Mỹ, tuổi thọ trung bình của phụ nữ là 79,3 tuổi so với 73,5 tuổi của đàn ông, còn tại Việt Nam, phụ nữ có tuổi thọ cao hơn nam giới 5 năm. Vậy tại sao phụ nữ lại sống lâu hơn đàn ông?
Theo khảo sát, ở hầu hết các xã hội trên thế giới, phụ nữ thường sống lâu hơn đàn ông.
Tại Mỹ, tuổi thọ trung bình của phụ nữ là 79,3 tuổi so với 73,5 tuổi của đàn ông, theo báo cáo tháng 12/2022 của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh.
Trong khi đó, tuổi thọ trung bình của người Việt Nam là 73,6 tuổi, nhưng phụ nữ có tuổi thọ cao hơn nam giới 5 năm.
Vậy tại sao phụ nữ sống lâu hơn đàn ông?
Nguyên nhân bắt đầu với hormone
Theo trang tin HuffPost, các chuyên gia nói rằng điều đáng ngạc nhiên là hormone estrogen đóng vai trò lớn trong việc giúp phụ nữ sống lâu hơn.
Tiến sỹ Robert Segal, bác sỹ tim mạch và người sáng lập Manhattan Cardiology, cho biết: “Estrogen giữ cho mạch máu khỏe mạnh bằng cách gây giãn nở (mở rộng mạch máu) và cải thiện chức năng của các tế bào nội mô. Điều này có thể cải thiện lưu lượng máu và giảm nguy cơ xơ vữa động mạch, nguyên nhân chính gây ra bệnh tim.”
Một lý do khác mà hormone sinh sản này có lợi cho phụ nữ, theo Tiến sỹ Segal, nó có thể “cải thiện cấu hình cholesterol bằng cách giảm mức cholesterol LDL (có hại) và tăng mức cholesterol HDL (có lợi).”
Ông nói thêm rằng đặc tính chống viêm của estrogen cũng giúp “giảm viêm trong mạch máu, có thể làm giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch mạn tính” như bệnh tim mạch vành, đau tim, đột quỵ và suy tim.
Vì bệnh tim mạch cũng là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu nên những người có nhiều estrogen hơn sẽ có lợi thế hơn.
Đàn ông thường tham gia vào các hành vi nguy hiểm
Một lý do khác khiến phụ nữ sống lâu hơn nam giới là vì họ không thường xuyên tham gia vào các hành vi nguy hiểm.
Tiến sỹ Rohit Vuppuluri, Bác sỹ tim mạch can thiệp ở Chicago, Mỹ, cho biết đàn ông thường hút thuốc, uống rượu và lựa chọn chế độ ăn uống kém lành mạnh.
Ông nói: “Những hành vi này làm tăng nguy cơ mắc các bệnh mạn tính như tăng huyết áp, tăng lipid máu, đái tháo đường, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, bệnh thận mạn tính, xơ gan và béo phì. Tất cả những bệnh mạn tính này đều làm tăng tỷ lệ tử vong.”
Đàn ông cũng thường lái xe liều lĩnh hơn và gặp nhiều rủi ro hơn trong thể thao. Tiến sỹ Segal nói điều này “có thể dẫn đến tai nạn và thương tích, thậm chí khiến cuộc sống của họ kết thúc sớm hơn.”
Phụ nữ có xu hướng lựa chọn thực phẩm lành mạnh hơn
Theo nghiên cứu, thường xuyên ăn thực phẩm lành mạnh, bổ dưỡng có thể giúp bạn sống lâu hơn và phụ nữ có nhiều khả năng làm điều này hơn nam giới.
Blanca Garcia, Chuyên gia dinh dưỡng tại Healthcanal (Mỹ), cho biết cô thấy phụ nữ thường xuyên đi siêu thị, lên kế hoạch cho các bữa ăn và tìm kiếm sự giúp đỡ từ chuyên gia dinh dưỡng.
Cô nói thêm: “Tôi tin tưởng mạnh mẽ rằng chế độ ăn uống và tập thể dục đóng một vai trò quan trọng đối với tuổi thọ của một người. Lựa chọn thực phẩm tốt hơn giúp cơ thể cân bằng và vận động giúp cơ và xương chắc khỏe hơn.”
Tiến sỹ Segal chỉ ra rằng bất kỳ ai tập thể dục thường xuyên đều có nhiều khả năng có “sức khỏe tim mạch tốt hơn, kiểm soát cân nặng và sức khỏe tổng thể tốt hơn. Tất cả những điều này có thể giúp kéo dài tuổi thọ thêm nhiều năm.”
Ông nói thêm: “Những thay đổi trong thói quen ăn uống và tập thể dục của một người, cùng với những điều khác, có thể giúp cả nam giới và phụ nữ sống lâu hơn và khỏe mạnh hơn.”
Đàn ông thường kìm nén cảm xúc
Đúng vậy, cảm nhận sâu sắc mọi việc có thể giúp chúng ta sống lâu hơn. Avigail Lev, người sáng lập và giám đốc Trung tâm CBT Bay Area ở California, tin rằng việc kìm nén cảm xúc và tuổi thọ ngắn hơn có mối liên hệ với nhau.
Cô nói: “Đàn ông bị xã hội tạo điều kiện để kìm nén cảm xúc của mình một cách sâu sắc.”
Trong khi đó, Tiến sỹ Naval Parikh, Bác sỹ nội khoa ở Florida, nói: “Phụ nữ thường có xu hướng có mạng lưới quan hệ rộng hơn và kết nối xã hội mạnh mẽ hơn. Điều này có thể có tác động tích cực đến sức khỏe tâm thần. Nó giúp phụ nữ có cơ chế đối phó tốt hơn với căng thẳng.”
Theo Avigail Lev, việc kìm nén cảm xúc có thể làm tăng căng thẳng, tăng nồng độ cortisol, ảnh hưởng tiêu cực đến giấc ngủ, làm suy giảm các mối quan hệ và kết nối giữa các cá nhân, đồng thời làm tăng khả năng mắc các rối loạn sức khỏe tâm thần, bao gồm chấn thương, trầm cảm và lo lắng.
Ức chế cảm xúc cũng có liên quan đến tình trạng huyết áp tăng cao, nguy cơ mắc bệnh tim mạch và hệ thống miễn dịch yếu hơn.
Phụ nữ chăm đi khám bác sỹ hơn
Tiến sỹ Rohit Vuppuluri nói: “Đàn ông thường coi nhẹ bất kỳ cơn đau ngực hoặc khó thở nào. Họ coi đó chỉ là một triệu chứng nhỏ thay vì tìm kiếm sự chăm sóc y tế để tìm hiểu xem liệu đó có phải là điều đáng lo ngại hay không.”
“Đàn ông từ chối tìm kiếm sự trợ giúp và chịu đựng sự khó chịu cho đến khi họ rơi vào tình huống nghiêm trọng, sau đó dẫn đến kết quả tồi tệ hơn.”
Và đối với những người đàn ông đi khám bác sỹ? Không phải lúc nào họ cũng lắng nghe hoặc làm theo lời khuyên của bác sỹ.
Một nghiên cứu năm 2017 của Mỹ cho thấy có tới một nửa số nam giới tìm đến bác sỹ nhưng lại không làm theo khuyến nghị của bác sỹ. Điều này bao gồm việc không mua thuốc theo đơn, không dùng thuốc theo chỉ dẫn, không theo dõi các xét nghiệm về tình trạng của họ và không đến khám lại.
Tiến sỹ Vuppuluri nói rằng: “Vì vậy, đối với các tình trạng như tăng huyết áp, tăng lipid máu và đái tháo đường, nam giới không uống thuốc đều đặn vì họ thường không cảm thấy có triệu chứng gì đáng ngại.”
Theo Vuppuluri, điều này có thể khiến cơ thể họ phát triển các triệu chứng không thể đảo ngược như tổn thương nội tạng hoặc suy nội tạng.
Đi khám bác sỹ, thực hiện theo kế hoạch điều trị và kiểm tra sức khỏe thường xuyên có thể tạo ra sự khác biệt lớn về tuổi thọ. Theo Segal, thực hiện những việc này “có thể làm chậm sự phát triển của các bệnh mạn tính, chẳng hạn như các vấn đề về tim, đồng thời giúp mọi người sống lâu hơn và khỏe mạnh hơn về tổng thể.”
Phụ nữ cũng không thể đảm bảo có một cuộc sống lâu hơn. Có một số yếu tố bẩm sinh, nhưng phần lớn các yếu tố dự đoán tuổi thọ của một người là những thói quen trong tầm kiểm soát. Tập thể dục thường xuyên, ăn thực phẩm lành mạnh, đi khám bác sỹ, kết nối xã hội là những điều có thể giúp bất kỳ ai có cuộc sống khỏe mạnh hơn trong nhiều năm tới./.