Là một trong những trái cây đặc sản nổi tiếng của vùng Đồng bằng sông Cửu Long với màu sắc hấp dẫn, mùi vị thơm ngon và giá trị dinh dưỡng cao, xoài cát Hòa Lộc có xuất xứ tại xã Hòa Lộc, quận Giáo Đức, tỉnh Định Tường (thuộc ấp Hòa, xã Hòa Hưng, huyện Cái Bè, tỉnh Tiền Giang). Diện tích xoài cát Hòa Lộc hiện nay có 3.660 ha, năng suất từ 12-18 tấn/ha, sản lượng bình quân hàng năm từ 3.558 – 5.337 tấn.
Nông dân Chi hội trồng cây ăn trái Quyết Tâm, ấp 5, xã Thới Hưng, huyện Cờ Đỏ, tỉnh Tiền Giang thu hoạch xoài cát Hòa Lộc. Ảnh tư liệu: Thanh Liêm/TTXVN
Ông Phan Văn Nha, Chủ tịch UBND huyện Cái Bè, tỉnh Tiền Giang cho biết, nhằm góp phần khẳng định thương hiệu, mở ra nhiều triển vọng mới cho sản phẩm xoài cát Hòa Lộc, Phòng Nông nghiệp huyện Cái Bè thực hiện thành công đề tài “Chứng nhận vườn đầu dòng xoài cát Hòa Lộc tại huyện Cái Bè, Tiền Giang” trong nhân giống xoài cát Hòa Lộc chuyên canh, đáp ứng được yêu cầu xuất khẩu trái tươi cũng như phục vụ du lịch sinh thái tại địa phương.
Ngày 14/11, Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Tiền Giang vừa phối hợp với UBND huyện Cái Bè tổ chức Lễ công bố quyết định công nhận vườn cây đầu dòng thuộc đề tài “Công nhận vườn đầu dòng xoài cát Hòa Lộc tại huyện Cái Bè”.
Sau hơn 3 năm thực hiện, đề tài đã xây dựng được 1 quy trình nhận dạng cây giống phôi hữu tính xoài cát Hòa Lộc thông qua kỹ thuật điện di protein cùng 1 quy trình nhân giống bằng phôi vô tính; có 1 cây xoài cát Hòa Lộc trồng bằng hạt được Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Tiền Giang chứng nhận cây đầu dòng; xây dựng vườn cây mẹ với 200 cây, nhân giống 15.000 cây phục vụ sản xuất…
Vườn cây đầu dòng xoài cát Hòa Lộc được công nhận sẽ góp phần tạo nguồn giống tốt, chất lượng cao, sạch bệnh, giá cả hợp lý cung ứng cho thị trường trong cũng như ngoài huyện Cái Bè, tăng hiệu quả kinh tế cho các chủ vườn, bảo tồn nguồn gen cây trồng có giá trị kinh tế cao, đồng thời góp phần khẳng định thương hiệu, mở ra nhiều triển vọng mới cho sản phẩm xoài cát Hòa Lộc xuất khẩu sang thị trường quốc tế.
Xoài cát Hòa Lộc được người dân trong nước nói chung ưa chuộng và đã được xuất khẩu sang các thị trường khó tính, đầy tiềm năng như Pháp, Mỹ, Canada, Australia, Nhật, Singapore, Đài Loan, Trung Quốc. Xoài cát Hòa Lộc được trồng nhiều tại 13 xã của huyện Cái Bè, tỉnh Tiền Giang gồm: xã Hòa Hưng, Tân Thanh, Tân Hưng, An Hữu, An Thái Trung, An Thái Đông, Mỹ Lương, Mỹ Đức Đông, Thiện Trí, Hậu Thành, Đông Hòa Hiệp, An Cư, Hòa Khánh và xã Mỹ Lợi A.
Trên địa bàn huyện Cái Bè, tỉnh Tiền Giang có 2 đơn vị thu mua sơ chế, chế biến, bảo quản xoài cát Hòa Lộc là Công ty TNHH Xuất nhập khẩu Hòa Lộc RR (ở xã Tân Hưng, huyện Cái Bè) thu mua, sơ chế, bảo quản sản lượng tiêu thụ bình quân mỗi năm khoảng 24 tấn/năm, thị trường tiêu thụ chính là Liên bang Nga, Australia. Hợp tác xã Hòa Lộc (ở xã Hòa Hưng, huyện Cái Bè) thu mua, sơ chế sản lượng tiêu thụ bình quân mỗi năm khoảng 20 tấn/năm, khách hàng chính là Công ty TNHH Xuất nhập khẩu Trái cây Chánh Thu.
Theo ông Đặng Văn Tung, Trưởng phòng Nông nghiệp huyện Cái Bè, nhằm góp phần khẳng định thương hiệu, mở ra nhiều triển vọng mới cho sản phẩm xoài cát Hòa Lộc, huyện Cái Bè đã phối hợp các ngành chức năng tỉnh Tiền Giang triển khai nhiều hoạt động trong tổ chức sản xuất, tiêu thụ.
UBND huyện Cái Bè đã phối hợp các ngành chức năng tỉnh Tiền Giang vận động và có chính sách hỗ trợ thành lập các hợp tác xã, tổ hợp tác sản xuất xoài cát Hòa Lộc trên địa bàn huyện Cái Bè nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các hộ dân liên kết sản xuất. Qua đó, tạo thuận lợi tiếp cận tiến bộ khoa học kỹ thuật, công nghệ tiên tiến trong quá trình sản xuất.
Trên địa bàn huyện đã thành lập được 2 hợp tác xã gồm Hợp tác xã Hòa Lộc, Hợp tác xã Mỹ Lương cùng Tổ hợp tác xoài Tân Thanh với tổng diện tích trên 60 ha; trong đó, Hợp tác xã Hòa Lộc có quy mô cùng diện tích lớn nhất, được thành lập từ năm 2002 với 32 xã viên. Qua hơn 10 năm hoạt động, Hợp tác xã Hòa Lộc đã mở rộng quy mô với hơn 100 xã viên, được chứng nhận VietGAP, GlobalGAP với diện tích trên 20 ha; đồng thời, đã đầu tư cải tạo, mở rộng diện tích nhà xưởng sơ chế – đóng gói sản phẩm, trang bị một số thiết bị chuyên dụng như bồn rửa trái cây, bồn xử lý nhiệt, bàn phơi trái, kho ủ khí etylen, kho mát… Nhờ đó, xoài cát Hòa Lộc đảm bảo về chất lượng, giảm bớt tổn thất sau thu hoạch, tăng thêm giá trị cũng như thời gian bảo quản.
Để đáp ứng yêu cầu pháp lý trong lưu thông phân phối, quan hệ thương mại trong thời kỳ hội nhập kinh tế, ngày 6/7/2005, Hợp tác xã Hòa Lộc của huyện Cái Bè, tỉnh Tiền Giang đã được Cục Sở hữu trí tuệ cấp văn bằng bảo hộ độc quyền Nhãn hiệu tập thể số 77988; 77989 cho sản phẩm xoài cát Hòa Lộc. Nhằm bảo vệ tính pháp lý cao nhất cho các sản phẩm đặc trưng mang tên địa danh, năm 2009, Cục Sở hữu trí tuệ đã cấp văn bằng bảo hộ Chỉ dẫn địa lý số 00016 theo Quyết định số 1737/QĐ-SHTT theo đơn đăng bạ quốc gia về Chỉ dẫn địa lý xoài cát Hòa Lộc của UBND tỉnh Tiền Giang.
Với thành công này, UBND tỉnh Tiền Giang tiếp tục quản lý, phát triển tài sản sở hữu trí tuệ chỉ dẫn địa lý Hòa Lộc nhằm quảng bá rộng rãi, bảo vệ tính đặc trưng của sản phẩm truyền thống cũng như nâng cao giá trị sản phẩm xoài của Tiền Giang trên thị trường nội địa, quốc tế.