Hiện tượng El Nino đã bắt đầu từ tháng 6, Việt Nam đối diện nguy cơ xảy ra khô hạn cục bộ hoặc diện rộng ở những nơi có nhu cầu dùng nước nhiều cho sản xuất và sinh hoạt, trong các tháng mùa khô năm 2023.
Hiện tượng El Nino đã bắt đầu từ tháng 6, Việt Nam đối diện nguy cơ xảy ra khô hạn cục bộ hoặc diện rộng. Ảnh: TTXVN.
Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cho biết, căn cứ trên bộ số liệu quan trắc nhiệt độ nước biển dọc theo vùng xích đạo ở phía đông và vùng trung tâm Thái Bình Dương, hiện tượng El Nino đã chính thức xuất hiện.
Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Hoa Kỳ (NOAA) cũng xác nhận El Nino chính thức xuất hiện từ ngày 8/6, khi nhiệt độ nước biển đo được đã cao hơn so với trung bình khí hậu 0,5 độ, ngưỡng để xác lập trạng thái El Nino.
Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, hiện tượng El Nino sẽ tiếp tục phát triển từ tháng 6 cho tới hết năm 2023 và duy trì đến năm 2024 với xác suất khoảng 80-90%.
Dự báo thời gian đỉnh điểm của El Nino có thể xảy ra từ tháng 11/2023 đến tháng 1/2024 với xác suất El Nino có cường độ mạnh vào khoảng 56%, xác suất El Nino đạt cường độ trung bình vào khoảng 84%. Như vậy, nhiều khả năng El Nino sẽ xảy ra với cường độ từ trung bình đến mạnh.
Trong điều kiện El Nino, ở hầu hết các vùng trong cả nước, nhiệt độ trung bình các tháng có xu thế cao hơn bình thường; nắng nóng có thể nhiều hơn và gay gắt hơn; khả năng xuất hiện nhiều kỷ lục về nhiệt độ cao nhất tuyệt đối.
Về tác động của El Nino đến thời tiết, khí hậu Việt Nam, cơ quan khí tượng lưu ý, El Nino thường gây thâm hụt lượng mưa ở đa phần diện tích cả nước với mức phổ biến từ 25 đến 50%, rõ rệt nhất là khu vực Bắc Trung Bộ. Vì thế, nguy cơ xảy ra khô hạn cục bộ hoặc diện rộng ở những nơi có nhu cầu dùng nước nhiều cho sản xuất và sinh hoạt, trong các tháng mùa khô năm 2023, đề phòng tình trạng ít mưa dẫn đến hạn hán, xâm nhập mặn, thiếu nước trong những tháng đầu năm 2024 trên phạm vi toàn quốc.
Ví dụ dễ hình dung nhất, El Nino đã gây ra các đợt hạn mặn kỷ lục vào năm 2015/2016 và 2019 – 2020.
Dự báo El Nino sẽ gia tăng dần về cường độ vào các tháng mùa đông năm 2023-2024. Dựa trên một số thống kê khí hậu, vào thời kì chịu tác động của El Nino khu vực Việt Nam có một số biến động đáng lưu ý.
Theo thống kê trung bình mỗi năm có 5-7 xoáy thuận nhiệt đới bao gồm bão và áp thấp nhiệt đới ảnh hưởng đến nước ta, trung bình mỗi tháng có 0,58 cơn. Trong những năm El Nino trung bình mỗi tháng có 0,42 cơn, ít hơn trung bình nhiều nă, khoảng 28%. Ngoài ra, trong điều kiện El Nino, xoáy thuận nhiệt đới thường tập trung vào giữa mùa bão vào tháng 7, 8, 9.
Trong những năm El Nino số đợt không khí lạnh ảnh hưởng đến nước ta ít hơn bình thường. Số đợt front lạnh, đặc trưng của các đợt không khí lạnh, qua Hà Nội của các tháng trong năm chỉ bằng 70%. Thời gian kết thúc hoạt động của không khí lạnh ở Việt Nam sớm hơn bình thường.
Về nhiệt độ, trong điều kiện El Nino, nhiệt độ trung bình các tháng đều cao hơn bình thường, mùa đông chênh lệch rõ rệt hơn mùa hè, các khu vực phía Nam chịu ảnh hưởng nhiều hơn phía Bắc.
Đặc biệt, trong điều kiện có ảnh hưởng của hiện tượng El Nino, nhất là các đợt El Nino mạnh có thể gây ra nhiều kỷ lục về nhiệt độ cao nhất tuyệt đối ở nhiều nơi.
Trong điều kiện El Nino, lượng mưa thường thiếu hụt tại hầu hết các vùng trong cả nước, phổ biến từ 25 đến 50% (rõ rệt nhất là Bắc Trung Bộ). Đáng chú ý là, một số đợt El Nino đã cho những kỷ lục về lượng mưa lớn nhất trong 24 giờ và số tháng liên tục hụt mưa ở một số nơi, cho thấy El Nino làm tăng tính biến động của mưa ở Việt Nam.
