Thời gian qua, các Bộ, ngành đã vào cuộc trong việc xây dựng văn bản hành lang, từng bước tạo điều kiện trong phát triển trí tuệ nhân tạo.
Đưa Việt Nam trở thành một trong những điểm sáng trong phát triển AI. Ảnh minh họa: TTXVN
Tại họp báo thường kỳ quý I/2024 của Bộ Khoa học và Công nghệ diễn ra chiều 10/4, tại Hà Nội, nhiều vấn đề trọng tâm trong lĩnh vực khoa học và công nghệ được Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Hoàng Giang cùng đại diện các đơn vị thuộc Bộ giải đáp thỏa đáng. Điển hình là việc quản lý nhà nước liên quan đến việc phát triển trí tuệ nhân tạo; thúc đẩy thương mại hóa; thu hút, trọng dụng nhân tài khoa học và công nghệ trong và ngoài nước; giải pháp thúc đẩy phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo; các vấn đề liên quan đến lĩnh vực sở hữu trí tuệ.
*Phát triển AI-xu thế tất yếu
Liên quan đến các nội dung về trí tuệ nhân tạo, Phó Vụ trưởng Vụ Công nghệ cao Trần Anh Tú cho biết, trí tuệ nhân tạo (AI) được xem là một trong những công nghệ cốt lõi của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Những năm trở lại đây, nhiều quốc gia trên thế giới bắt đầu ghi nhận xu thế phát triển tất yếu và tác động chuyển đổi to lớn của AI trong mọi mặt đời sống xã hội. Việt Nam cũng không thể đứng ngoài xu hướng phát triển này.
Nhận thức được tầm quan trọng của AI, Bộ Khoa học và Công nghệ đã đề xuất Chính phủ phê duyệt Chiến lược quốc gia về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng trí tuệ nhân tạo đến năm 2030, nhằm tạo ra “cú hích” cho ngành AI của Việt Nam, góp phần phát triển kinh tế – xã hội và từng bước đưa Việt Nam trở thành một trong những điểm sáng về AI.
Cũng theo ông Trần Anh Tú, thời gian qua, các Bộ, ngành đã vào cuộc trong việc xây dựng văn bản hành lang, từng bước tạo điều kiện trong phát triển trí tuệ nhân tạo, nhất là vấn đề dữ liệu. Ngày 2/2/2024 vừa qua, Chính phủ đã phê duyệt Chiến lược về dữ liệu quốc gia. Đây là cơ sở, dữ liệu để phát triển trí tuệ nhân tạo tại Việt Nam. Bộ Khoa học và Công nghệ, với vai trò hỗ trợ nghiên cứu, phát triển đã có một số chương trình nghiên cứu khoa học như Chương trình KC01 “Nghiên cứu phát triển và ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ phát triển Chính phủ số và đô thị thông minh”.
Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Hoàng Giang, chính sách về AI đã được ban hành với Quyết định số 127/QĐ-TTg ngày 26/1/2021 phê duyệt Chiến lược quốc gia về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng trí tuệ nhân tạo đến năm 2030 và Quyết định số 411/QĐ-TTg ngày 31/3/2022 phê duyệt Chiến lược quốc gia phát triển kinh tế số và xã hội số đến năm 2025, định hướng đến năm 2030.
Vì vậy, với AI, Việt Nam không thể đứng ngoài cuộc chơi nhưng phải đảm bảo hai yếu tố; một mặt Việt Nam phải xây dựng hành lang pháp lý thông thoáng, đáp ứng yêu cầu thực tiễn để nghiên cứu, ứng dụng vào đời sống, thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội. Mặt khác, Việt Nam cần học tập, chia sẻ kinh nghiệm của các nước phát triển, đi trước theo hướng có trách nhiệm, phù hợp với văn hóa Việt Nam và tránh thiệt hại. Đặc biệt, Thứ trưởng nhấn mạnh, phát triển công nghệ số phải song hành cùng trách nhiệm và đạo đức.
* Gỡ vướng trong định giá tài sản hình thành từ kết quả nghiên cứu
Liên quan đến khó khăn trong việc định giá tài sản hình thành từ ngân sách nhà nước, ông Nguyễn Nam Hải, Vụ trưởng Vụ Tài chính cho biết, công tác định giá tài sản hình thành từ ngân sách nhà nước có sự quản lý của Bộ Tài chính và Bộ Khoa học và Công nghệ. Trong thực tiễn, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ ban hành Nghị định số 70/2018/NĐ-CP về việc quản lý, sử dụng tài sản được hình thành thông qua việc triển khai thực hiện nhiệm vụ khoa học và công nghệ sử dụng vốn nhà nước. Sau đó, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư 63/2018/TT-BTC hướng dẫn một số điều của Nghị định số 70/2018/NĐ-CP quy định việc quản lý, sử dụng tài sản được hình thành thông qua việc triển khai thực hiện nhiệm vụ khoa học và công nghệ sử dụng vốn nhà nước.
Để nâng cao quản lý, Bộ Khoa học và Công nghệ đã ban hành Thông tư số 02/2020/TT-BKHCN hướng dẫn thi hành khoản 1 Điều 41 Nghị định số 70/2018/NĐ-CP của Chính phủ quy định quản lý, sử dụng tài sản được hình thành thông qua việc triển khai thực hiện nhiệm vụ khoa học và công nghệ sử dụng vốn nhà nước. Tuy nhiên, trong thực tiễn, trong nội dung về tài sản hình thành từ nhiệm vụ khoa học và công nghệ, vướng mắc nhất là liên quan đến định giá tài sản. Hiện nay, Bộ tiếp tục gỡ vướng đối với vấn đề này
*Tăng cường hợp tác quốc tế
Về thúc đẩy phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, Phó Cục trưởng Cục phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo Nguyễn Đức Hoàng đã làm rõ các khái niệm về đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp sáng tạo và làm thế nào để chuyển tri thức thành giá trị, thúc đẩy phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Trong quý II/2024, Bộ tiếp tục tập trung hoàn thiện các cơ chế, chính sách pháp luật như: Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật; Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa; xây dựng, trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Kế hoạch thực hiện Quy hoạch mạng lưới tổ chức khoa học và công nghệ công lập thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2050; Ban hành các Thông tư nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước trong trong lĩnh vực khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Cũng trong quý II/2024, Bộ Khoa học và Công nghệ tiếp tục tăng cường mở rộng các hoạt động hợp tác quốc tế song phương và đa phương về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo với các đối tác quốc tế; đồng thời, tổ chức các hoạt động chào mừng Ngày Đổi mới sáng tạo thế giới 21/4 và phát động các hoạt động đổi mới sáng tạo năm 2024; tổ chức sự kiện chào mừng Ngày Sở hữu trí tuệ thế giới 26/4. Đặc biệt, hướng tới Ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam 18/5, kỷ niệm 65 năm thành lập Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ cũng tổ chức triển lãm thành tựu khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo…/.
